داروهایی، مانند سماگلوتاید و لیراگلوتاید، از پیشرفته‌ترین درمان‌های بیماری دیابت نوع 2 و مدیریت وزن محسوب می‌شوند. این داروها با تقلید از عملکرد طبیعی هورمون GLP-1، به طور مؤثری ترشح انسولین را در زمان افزایش قند خون پس از وعده‌های غذایی تقویت می‌کنند. همچنین با کاهش سرعت تخلیه معده، باعث می‌شوند غذا آهسته‌تر وارد روده شود که این فرایند نه تنها به کنترل بهتر قند خون کمک می‌کند، بلکه فرد را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد. از طرف دیگر، این داروها با تأثیر بر مراکز اشتها در مغز، احساس گرسنگی را کاهش می‌دهند و در نتیجه مصرف غذا و کالری دریافتی کمتر می‌شود. با این حال، کاهش مصرف غذا و تأثیرات این داروها بر عملکرد دستگاه گوارش می‌تواند جذب برخی مواد مغذی مهم را مختل کند. برای مثال، کاهش سرعت تخلیه معده ممکن است مانع از جذب بهینه ویتامین‌هایی مانند B12 شود و کاهش اشتها نیز ممکن است دریافت کلی مواد مغذی را کاهش دهد. از این رو، افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند باید مراقب کمبودهای احتمالی تغذیه‌ای باشند و در صورت لزوم با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند تا نیازهای بدنشان به‌درستی تأمین شود.

مواد مغذی کلیدی که باید بررسی شوند

کلسیم

یکی از مواد مغذی مهم که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت، کلسیم است. این ماده معدنی، به‌ویژه همراه با ویتامین D، نقشی حیاتی در حفظ سلامت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان ایفا می‌کند. مصرف داروهای GLP-1ممکن است اشتها را کاهش داده و در نتیجه دریافت کافی کلسیم از منابع غذایی را دشوار کند. منابع غذایی کلسیم شامل لبنیات، سبزیجات برگ‌دار مانند اسفناج و محصولات غنی‌شده است. اما اگر دریافت کافی از این منابع امکان‌پذیر نباشد، مصرف مکمل‌های کلسیم توصیه می‌شود.

یکی از گزینه‌های مؤثر در این زمینه، مصرف قرص کی بون پلاس نیچرز پلنتی است. این مکمل با ترکیبی از کلسیم و ویتامین D طراحی شده است تا به حفظ تراکم استخوان‌ها کمک کند. هر دوز آن حاوی مقدار متعادلی از کلسیم و ویتامین D است که نیاز روزانه بدن را تأمین می‌کند و جذب کلسیم را به حداکثر می‌رساند. این مکمل می‌تواند به‌ویژه برای افرادی که تحت تأثیر کاهش اشتها یا محدودیت غذایی ناشی از داروهای

GLP-1 هستند، مفید باشد. پزشکان معمولاً مصرف روزانه 1000 تا 1200 میلی‌گرم کلسیم را برای بزرگسالان توصیه می‌کنند و مصرف مکمل‌هایی مانند کی بون پلاس نیچرز پلنتی می‌تواند این نیاز را برطرف کند. توجه به تأمین کافی این ماده معدنی، به‌ویژه در دوره‌های کاهش وزن، از اهمیت بالایی برخوردار است تا سلامت استخوان‌ها حفظ شود و خطرات ناشی از کمبود کلسیم کاهش یابد.

ویتامین B12

ویتامین B12 یکی از ویتامین‌های حیاتی برای بدن است که نقش مهمی در سلامت عمومی ایفا می‌کند. این ویتامین برای تشکیل گلبول‌های قرمز، حفظ عملکرد سیستم عصبی و ساخت DNA ضروری است. داروهای GLP-1، با کاهش سرعت تخلیه معده، می‌توانند بر جذب ویتامین B12 اثر منفی داشته باشند، به‌ویژه در افرادی که پیش‌تر دچار کمبود این ویتامین بوده‌اند یا برای مدت طولانی از این داروها استفاده می‌کنند. کاهش جذب ویتامین B12 ممکن است پیامدهای جدی مانند کم‌خونی مگالوبلاستیک، خستگی مزمن و اختلالات عصبی مانند بی‌حسی و گزگز در دست‌ها و پاها را به همراه داشته باشد.

برای پیشگیری از کمبود ویتامین B12، مصرف مکمل‌های حاوی این ویتامین با دوز 500 تا 1000 میکروگرم به‌ویژه برای کسانی که به‌طور طولانی‌مدت از داروهای GLP-1 استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود. مکمل‌های ویتامین B12 معمولاً به شکل قرص‌های خوراکی، در دسترس هستند و می‌توانند به تأمین نیاز روزانه این ویتامین کمک کنند. علاوه بر مصرف مکمل، توجه به رژیم غذایی نیز اهمیت دارد. منابع غذایی غنی از ویتامین B12 شامل گوشت قرمز، ماهی، تخم‌مرغ و محصولات لبنی است.

افرادی که از رژیم‌های غذایی محدود، مانند گیاه‌خواری یا وگان، پیروی می‌کنند و همچنین کسانی که داروهای GLP-1 مصرف می‌کنند، باید سطح ویتامین B12 خون خود را به طور منظم تحت نظر داشته باشند. این کار می‌تواند از بروز عوارض ناشی از کمبود این ویتامین جلوگیری کند و اطمینان حاصل شود که بدن از سلامت کامل بهره‌مند است. مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه برای تنظیم مقدار دقیق مکمل یا بررسی سطح ویتامین در خون، اقدامی مؤثر و ضروری است.

فولات (ویتامین B9)

فولات، یا ویتامین B9، یکی از ویتامین‌های کلیدی برای سلامت بدن است که نقش حیاتی در ساخت DNA و تقسیم سلولی ایفا می‌کند. این ویتامین به‌ویژه برای زنان در سنین باروری از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا در پیشگیری از نقص‌های لوله عصبی در جنین نقش دارد. با توجه به اینکه داروهای GLP-1 می‌توانند عملکرد دستگاه گوارش را تغییر داده و سرعت تخلیه معده را کاهش دهند، جذب فولات نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. این موضوع می‌تواند خطر کمبود این ویتامین را افزایش داده و نیاز به مصرف مکمل را ضروری سازد.

برای تأمین نیاز روزانه بدن به فولات، مصرف 400 تا 800 میکروگرم از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌های مناسب توصیه می‌شود. منابع غذایی غنی از فولات شامل سبزیجات برگ‌دار مانند اسفناج و کلم بروکلی، حبوبات نظیر عدس و نخود، و غلات غنی‌شده هستند. این مواد غذایی می‌توانند به تأمین نیاز بدن کمک کرده و سلامت عمومی را بهبود بخشند.

علاوه بر رژیم غذایی، مصرف مکمل‌های حاوی فولات نیز می‌تواند در مواقع ضروری یا برای افرادی که جذب کافی از منابع غذایی ندارند، مؤثر باشد. زنان باردار یا کسانی که در حال برنامه‌ریزی برای بارداری هستند، باید به طور ویژه‌ای به تأمین فولات توجه کنند، چرا که نیاز به این ویتامین در دوران بارداری افزایش می‌یابد. مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به تنظیم دوز مناسب مکمل و پیشگیری از کمبود کمک کند.

ویتامین دی

ویتامین دی برای سلامت استخوان‌ها، عملکرد ایمنی و تنظیم خلق و خو حیاتی است. کاهش وزن که گاهی با مصرف داروهای GLP-1 همراه است، ممکن است بر سطح ویتامین دی تأثیر بگذارد. با توجه به اینکه بسیاری از افراد کمبود این ویتامین را دارند، نظارت و مصرف مکمل ضروری است.

توصیه: دوز روزانه 1000 تا 2000 واحد بین‌المللی (IU) ویتامین D3 پیشنهاد می‌شود. با این حال، بهتر است سطح ویتامین دی خود را با پزشک بررسی کنید. منابع غذایی شامل ماهی‌های چرب، محصولات لبنی غنی‌شده و زرده تخم‌مرغ هستند.

اسیدهای چرب امگا-3

امگا-3‌ها چربی‌های ضروری هستند که نقش مهمی در سلامت قلب، عملکرد مغز و کاهش التهاب در بدن دارند. اگرچه داروهای GLP-1 مستقیماً بر سطح امگا-3 تأثیر نمی‌گذارند، اما دریافت کافی آن‌ها به ویژه در صورت محدود شدن رژیم غذایی، اهمیت دارد.

توصیه: اگر ماهی‌های چرب (مانند سالمون یا ماکرل) را به طور منظم مصرف نمی‌کنید، مکمل حاوی 1000 میلی‌گرم EPA و DHA را در نظر بگیرید.

پروبیوتیک‌ها

از آنجا که داروهای GLP-1 تخلیه معده را کند کرده و بر حرکت روده تأثیر می‌گذارند، حفظ سلامت میکروبیوم روده مهم است. پروبیوتیک‌ها می‌توانند از گوارش و سلامت کلی روده حمایت کنند.

توصیه: یک مکمل پروبیوتیک روزانه یا مصرف غذاهای تخمیری مانند ماست، کفیر، کلم‌ترش و کیمچی می‌تواند به حفظ سلامت روده کمک کند.

منیزیم

منیزیم یکی از مواد معدنی ضروری بدن است که در بیش از 300 واکنش بیوشیمیایی نقش حیاتی ایفا می‌کند. این واکنش‌ها شامل تنظیم عملکرد عضلات، انتقال عصبی، متابولیسم انرژی، و کنترل قند خون هستند. کمبود منیزیم می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر گرفتگی عضلات، ضعف، خستگی، و اختلال در تنظیم قند خون شود. از آنجا که داروهای GLP-1 ممکن است با کاهش اشتها و کاهش مصرف غذایی، جذب منیزیم را تحت تأثیر قرار دهند، تأمین نیاز روزانه بدن به این ماده معدنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

برای حفظ سطح مطلوب منیزیم در بدن، بسته به سن و جنسیت، مصرف روزانه 310 تا 420 میلی‌گرم توصیه می‌شود. این مقدار را می‌توان از طریق منابع غذایی طبیعی مانند مغزها (مانند بادام و گردو)، دانه‌ها (مانند تخمه کدو و چیا)، غلات کامل، و سبزیجات برگ‌دار مانند اسفناج و کلم بروکلی تأمین کرد.

در مواردی که تأمین منیزیم از طریق رژیم غذایی کافی نیست، استفاده از مکمل‌های منیزیم، مانند قرص‌های جوشان منیزیم، مانند قرص جوشان اوپتی مگ، گزینه‌ای ایده‌آل است. قرص‌های جوشان منیزیم، علاوه بر سهولت مصرف، جذب سریع‌تری دارند و می‌توانند نیاز روزانه بدن را به طور مؤثری تأمین کنند. این نوع مکمل‌ها به ویژه برای افرادی که داروهای GLP-1 مصرف می‌کنند و ممکن است دچار کاهش اشتها باشند، بسیار مناسب است.

توصیه می‌شود قرص جوشان اوپتی مگ را در یک لیوان آب حل کرده و پس از وعده غذایی میل کنید تا جذب بهتر و راحت‌تری داشته باشد. مصرف منظم این مکمل، در کنار یک رژیم غذایی متعادل، می‌تواند به حفظ تعادل مواد معدنی بدن و ارتقای سلامت عمومی کمک کند. برای تعیین دوز دقیق و اطمینان از مناسب بودن مکمل برای شرایط بدنی شما، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه ضروری است.

نکته پایانی

پیش از اضافه کردن هر نوع ویتامین یا مکمل به برنامه روزانه خود، حتماً با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید. ایشان می‌توانند نیازهای فردی شما را ارزیابی کرده، تداخلات احتمالی با داروهای GLP-1 را بررسی کرده و دوزهای مناسب را تنظیم کنند.